Genesis 22:1-2+9a+10-13+15-18 en Romeinen 31b-34 en Marcus 9:2-10
Het bevalt de leerlingen wat ze zien. Hij staat in kleren die witter zijn dan welke bleker ze kan bleken. Hij was van gedaante veranderd. Hij glansde. En in die glans zagen ze de twee vertegenwoordigers van het Oude Testament: Mozes, de man van de Wet en Elia de Profeet naast Jezus staan. De leerlingen waren totaal verbluft. Ze hadden het altijd wel gehoopt, maar nu zagen ze het met hun eigen ogen.
Jezus verandert van gedaante. En dat gebeurt dan op de berg Tabor. In de Bijbel vinden contacten met God altijd boven op de berg plaats. Het zijn de plekken waar we op de hoogte van God gebracht worden. Dan moet je niet laag bij de grond zijn. Hoewel: Mozes kreeg op de berg van God twee stenen tafelen, waarin de tien wetten gegrift staan. Het kreeg de krachtige naam: De Bergrede! Maar Lucas heeft deze wetten doorgegeven, niet op een berg, maar aan mensen die zich liever op de vlakte houden.
Maar bergen blijven ons interesseren. Zo zoeken veel mensen in de vakantie de bergen op. En wie geruime tijd bovenop een berg vertoeft, heeft niet alleen de schoonheid van het uitzicht beleefd, maar ook de enorme rust en de stilte van de eenzaamheid. Bovenop de top, en dat klinkt misschien vreemd, kom je vooral jezelf tegen: je wordt door niemand aangesproken, door niets en niemand gestoord. Dat gevecht om de top te bereiken is voor de Jood een gevecht om God en jezelf tegen te komen. Bergen reiken soms tot de hemel. In de Bijbel zijn bergen plaatsen van Godsontmoeting. Boven op de berg – vlak bij God – kun je je je niet langer op de vlakte houden:
In het Oude, maar ook in het Nieuwe Testament, is een hoge berg de plaats van de Godsontmoeting. Daarom vormen bergen ook als het ware de hoogtepunten langs de aardse levensweg van Jezus. Voor zijn eerste preek ging Jezus de berg op en nog steeds heet die preek: de Bergrede. Op de berg Tabor voltrekt zich vandaag de gedaanteverandering (Mc.9:2-10).
Op deze 2e zondag van de 40 dagentijd horen wij nu al dat Jezus afgaat op zijn levenseinde. Hoe gaan we daar mee om? Je raakt soms onder de indruk door de wijze waarop mensen met hun levenseinde worstelen. Om hen te bezoeken moet je een drempel over, maar het betekent vaak geen kruis. Het verrijkt vaak je leven, omdat juist ernstige zieken je laten zien met welke futiliteiten je elke dag bezig bent. Dat is zó hartverwarmend, dat je niets liever zou willen dan: ik wil hier blijven, op deze plek, hier wil ik wonen.
Wat de leerlingen op de berg Tabor ervaren hebben, is niet eens zo belangrijk, maar hóe zij dat visioen doorzetten aan de voet van de berg: daar waar mensen zich op de vlakte houden, moet het visioen zijn kansen krijgen. Ik zou het ook anders kunnen zeggen: als je boven op de top gezien hebt hoe een mens als Jezus het gevecht heeft uitgehouden, ga dan naar beneden en zet in jezelf dat gevecht voort. Als je ziet hoe eenvoudige mensen op hun ziekbed – vaak in doodsangst – hun strijd op leven en dood voeren, ga dan weer terug naar huis en ga het gevecht met jezelf aan. Je hebt gezien in het Taborverhaal hoe het kan!
Jezus wilde niet dat zijn vrienden aan degenen, die zich op de vlakte bevinden, zouden vertellen wat er gebeurd was. Ze zouden het niet eens kunnen! Want terwijl ze de berg aflopen, discussiëren ze over de vraag ‘hoe een mens verrijst’. Maar Jezus weet als geen ander dat de weg naar Pasen via de puinhopen van Goede Vrijdag zal lopen. De leerlingen willen met Jezus zijn glorie binnengaan, maar Jezus zegt: dan moet je ook Mij op Mijn lijdensweg durven vergezellen. Maar die prijs is hen te hoog.
Ze noemen Jezus hun ‘leraar’ maar ze maken Jezus vaak overduidelijk dat zij béter weten hoe het leven in elkaar zit dan Hij. Hun waarden en normen zijn van deze wereld. Dat is hún manier van kijken. Ze zijn nog niet aangeland in de wereld van God. En er zou nog heel wat water door de Jordaan moeten stromen, voordat ze dát begrijpen. En heel langzaamaan – het moet dan eerst Pinksteren worden – begrijpen ze onder leiding van de Heilige Geest wat er met de gedaanteverandering van Jezus op de berg wérkelijk is gebeurd…
Het verhaal van vandaag nodigt ons uit om Gods berg op te gaan, om op de hoogte te raken, en wel op de hoogte van wat God wil. Of houden we ons toch liever liever op de vlakte en zwijgen we als het al te ingewikkeld wordt?
Pater Jan Haen C.Ss.R. en Pater Ambro Bakker SMA