Geschiedenis Weesp

WEESP

Nog lang voordat Weesp stadsrechten kreeg in 1355, behoorde het dorp Weesp bij het Bisdom van Utrecht. In Weesp stond een tufstenen kerkje met toren uit het jaar 1150. In oude boeken is terug te vinden dat in 1280 een zekere pastoor Johannes de parochie bediende. Over de allereerste kerk in Weesp is niet veel bekend. De bouw van de eerste kerk van de parochie, de Laurens oftewel Grote Kerk werd begonnen in 1429. In 1462 werd deze kerk gewijd aan de H. diaken Laurentius. In 1500 is de definitieve vorm van de Laurenskerk gerealiseerd.

In de periode van 1577 tot 1581 moesten de katholieken de Laurenskerk overlaten aan de Hervormden. De katholieken, het merendeel van de bewoners van Weesp, waren aangewezen op schuilkerken. Rond 1640 was bekend dat er vijf plekken van samenkomst voor katholieken waren. In 1662 gaf de Staten Generaal opdracht naar schuilkerken te zoeken en te sluiten. Het bleek dat het koetshuis (nu Achtergracht 13) van een koopmanswoning ingericht was als kerk en zeker 150 mensen kon bevatten. Het muurwerk en glas in lood aan de voorkant geeft duidelijk aan dat het hier om een kerkruimte ging. Tegen betaling en onder voorwaarden werd deze schuilkerk gedoogd. De katholieke gemeenschap van Weesp heeft tot ongeveer 1794 gebruik gemaakt van deze kerkplek.

De kerkplek aan de Achtergracht was door de jaren heen bouwvallig geworden en te klein voor de katholieke gemeenschap. In 1793 werden drie pakhuizen van een leegstaande branderij aan de Herengracht gekocht om een nieuwe kerk te bouwen. Op 23 juli 1793 werd de eerste steen gelegd door Andries Schouten en in 1794 werd de nieuwe pastorie en kerkgebouw in gebruik genomen. Toentertijd mocht de kerk aan de buitenkant geen katholiek uiterlijk hebben.

Sinds de Reformatie was er formeel geen katholieke parochie in Weesp meer. Inmiddels was er weer vrijheid van godsdienst en op 4 mei 1858 werd de parochie van de Heilige Laurentius opgericht.

In 1874 gaf de toenmalige pastoor G. Honing de opdracht tot het bouwen van een nieuwe kerk aan de Herengracht. Deze kerk is door de architect Theodorus Asseler ontworpen. Op 1 april 1875 werd de eerste steen van de kerk gelegd door H. Galesloot en de eerste steen van de toren door Th. Pronk. Deze neogotische kerk werd op 24 augustus 1876 ingewijd. De Heilige Laurentiuskerk is toegewijd aan de H. Laurentius en de H. Maria Magdalena, net als de toenmalige parochie. De grote toren was toen nog niet gerealiseerd. Er stond alleen het middenbeuk torentje, het zogenaamde Sacramentstorentje boven op de kerk. Voor de pastorie naast de kerk is de eerste steen gelegd door pastoor G.G. Honing op 18 mei 1883. Omdat architect Asseler inmiddels was overleden werd architect Arnoldus Brüning de opdracht gegeven ontwerpen te maken voor het afbouwen van de toren. De 65 meter hoge toren werd op 15 september 1900 opgeleverd.

De kerk was versierd met beschilderde wanden, gewelven en beglazing. In 1946 heeft de Weesper kunstenaar Pieter van Velzen glas- in- lood ramen ontworpen voor het priesterkoor. Het neogotische interieur werd in de jaren 50 ontmanteld en maakte plaats voor de aankleding van Pieter van Velzen.

Bij de bouw van de nieuwe sacristie in 1963 worden de eerste problemen met de palen van de fundering geconstateerd. Het bleek dat 36 palen onder de kerk droog stonden en aangetast waren. Er werden koppen afgezaagd en op telkens twee palen werd een betonnen balk gemetseld. Ook aan de oostzijde van de kerk zijn herstelwerkzaamheden aan de funderingspalen uitgevoerd. Het baatte niet. Er zijn te veel palen aangetast en aan het rotten door een te lage grondwaterstand. Aan het einde van de 20ste eeuw ontstaan scheuren in de muren en gewelven in de kerk. Het blijkt dat de kerk in zijn geheel aan het verzakken is. Het herstellen van de fundering van de kerk en de schade bleek onbetaalbaar geworden voor de slinkende parochiegemeenschap.

Op zondag 27 april 2014 heeft de Parochie van Levend Water samen met de deken en administrator A. Bakker de H. Laurentiuskerk aan de Herengracht gesloten. Sindsdien is het gebouw door de parochie buiten gebruik gesteld en wordt er samen met het bisdom en de gemeente Weesp gezocht naar een passende oplossing voor het kerkgebouw.

Verdrietig maar niet uit het veld geslagen ging het bestuur aan het werk om ervoor te zorgen dat de parochianen in Weesp niet dakloos kwamen te zitten. Na het informeren van de parochianen op 9 juli 2012 en met medewerking van het bisdom, kon de Parochie van Levend Water op 24 december 2012 de voormalige Apostolische Genootschap kerk aan de Mr. P.J. Troelstralaan 19 kopen.

Vanaf januari 2013, startend met een open huis in het nieuwe kerkgebouw voor de parochianen, is de Parochie van Levend Water naar de verhuizing toe gaan werken. Met enorme toewijding, veel energie, overleg en onder de bezielende leiding van Arnold Pronk, is het nieuwe onderkomen van de parochianen gereedgemaakt en ingericht.

Op zondag 11 mei 2014 heeft de Parochie van Levend Water voor het eerst een viering gehouden in haar nieuwe onderkomen. De kerk heeft als naam gekregen de H.H. Laurentius en Maria Magdalenakerk, verwijzend naar de historie van de katholieke gemeenschap in Weesp. Op 15 juni 2014 is de nieuwe kerk door de Bisschop van Haarlem/Amsterdam, Mgr. Punt ingewijd.

“Verdrietig maar niet uit het veld geslagen ging het bestuur aan het werk om ervoor te zorgen dat de parochianen in Weesp niet dakloos kwamen te zitten.”